Laserowa wewnątrzżylna ablacja to najbardziej popularną metodą leczenia zaawansowanej niewydolności żylnej kończyn dolnych na świecie i w Polsce. Najczęstszymi objawami niewydolności są żylaki i pajączki na nogach. Jeszcze 20 lat temu pacjenci kwalifikowani byli wyłącznie do metod chirurgicznych, wykonywanych na salach operacyjnych, nierzadko w znieczuleniu ogólnym (narkozie), z długim pobytem w szpitalu, a następnie z wyłączeniem na kilka tygodni z życia zawodowego i społecznego. Efekt estetyczny też nie był zadowalający: na nogach pozostawały blizny.
Zabiegi endowaskularne można przeprowadzać w zwykłym gabinecie lekarskim, a nie w sali operacyjnej. Wykonują je nie tylko chirurdzy, ale przede wszystkim flebolodzy.
Jakie żylaki można zlikwidować za pomocą EVLA?
Prawie wszyscy pacjenci z żylakami mogą być leczeni za pomocą laserowej wewnątrzżylnej ablacji. Tych nieliczni, którzy nie mogą poddać się tej procedurze można scharakteryzować następująco:
- mają żylaki , które nie wynikają z niewydolności głównych pni żylnych, czyli żyły odpiszczelowej lub odstrzałkowej lub
- mają nawrotowe żylaki po poprzednich operacjach lub zabiegach endowaskularnych (najczęściej mogą być leczeni za pomocą skleroterapii kompresyjnej) lub
- mają zrosty po przebytych zapaleniach żył lub żyły mają bardzo kręty przebieg, co utrudnia wprowadzenie cewnika.
Jak wygląda zabieg?
Przed zabiegiem wykonuje się badanie ultrasonograficzne z oceną przepływu krwi w żyłach nóg (USG-Doppler). Badanie jest wykonywane na stojąco. Oceniany jest przede wszystkim stan chorych głównych pni żylnych: żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej. To wprowadzając do nich światłowód lekarz będzie je niszczył energią lasera. Oznacza pisakiem na skórze miejsce wprowadzania światłowodu oraz przebieg żyły.
Następnie pacjent kładzie się na leżance zabiegowej na plecach, gdy zabiegowi poddana będzie żyła odpiszczelowa, lub na brzuchu, gdy żyła odstrzałkowa. Noga pacjenta jest dezynfekowana, a lekarz dezynfekuje swoje ręce i nakłada sterylne ubranie, a pole zabiegowe jest okładane sterylnymi obłożeniami. Dla komfortu pacjenta na wysokości piersi zawieszona zostaje serweta oddzielająca pacjenta od pola zabiegowego. Pacjent jest świadomy podczas zabiegu, ale go nie obserwuje.
Potem niewielką ilość znieczulenia miejscowego wstrzykuje się w skórę w miejsce, gdzie wprowadzany będzie światłowód: poniżej kolana, w przypadku żyły odpiszczelowej lub w okolicy łydki, w przypadku żyły odstrzałkowej. Specjalny cewnik do wprowadzenia do wnętrza żyły światłowodu wkłuwa się przez skórę i pod kontrolą USG wsuwa do żyły. Światłowód poprzez cewnik jest kierowany do pachwiny (żyła odpiszczelowa) lub pod kolano (żyła odstrzałkowa), czyli do miejsca, gdzie żyły łączą się z drugim układem żył, żyłami głębokimi. Cewnik zostaje usunięty.
Zabieg poprzedza tzw. znieczulenie tumescencyjne, polegające na podaniu specjalnego płynu do przestrzeni międzypowięziowej w okolicę żyły. Jest to rodzaj znieczulenia miejscowego. Jednocześnie w procedurze tej żyła ulega obkurczeniu, co zwiększa dodatkowo skuteczność zabiegu.
Laser jest uruchamiany, a światłowód stopniowo wysuwany deponując energię w tkankach żyły punkt po punkcie. „Strzał” lasera pacjent słyszy. Po wysunięciu całego światłowodu pozostała po zabiegu minimalna rana jest zaopatrzona opatrunkiem. Nie wymaga zszycia. Jeśli obie nogi są leczone jednocześnie, procedura zostaje powtórzona na drugiej nodze.
Zabieg na jednej nodze trwa około 20-30 minut. Dodatkowo lekarz może wykonać skleroterapię żylaków odchodzących od głównego pnia. Czasami jednak przesuwa się tego typu zabiegi uzupełniające na 2-3 miesiące po zabiegu laserowym. Doświadczenie pokazuje, że większość żylaków może samoczynnie w tym czasie zniknąć i nie musi wymagać stosowania dodatkowych zabiegów. Na zakończenie na nogę jest zakładany opatrunek uciskowy – specjalna pończocha kompresyjna. Nie zakładane są żadne szwy.
Co po zabiegu?
Po zabiegu wskazany jest 30-minutowy spacer. Potem można wrócić do domu. Lepiej, by ktoś z najbliższych był przy pacjencie. Stres związany z zabiegiem może zdziałać wiele. Pończochę kompresyjną trzeba nosić przez kilka dni łącznie z nocą, potem tylko w ciągu dnia. Można natychmiast wrócić do pracy i prowadzić normalne życie. Nie trzeba brać żadnych środków przeciwbólowych, ani korzystać ze zwolnień lekarskich.
Źródło: Centrumflebologii.pl – Żylaki
