Jesteśmy jedną z najbardziej otyłych populacji w Europie. Według Światowego Indeksu Bezpieczeństwa Żywnościowego zajmujemy już niechlubne szóste miejsce w rankingu, co oznacza, że problem nadmiernej wagi dotyczy aż 23% społeczeństwa powyżej 18 roku życia w naszym kraju. Wśród dzieci, tych otyłych i z nadwagą jest aż 21,9% chłopców i 17,8% dziewcząt, co jest nieco niższym wynikiem niż dla dorosłych, jednak należy pamiętać, że skutki zdrowotne nadmiernej wagi w młodym wieku są znacznie bardziej dotkliwe, a polskie dzieci uznaje się za najszybciej tyjące w Europie. Dlatego też należy podjąć natychmiastowe kroki mające na celu zatrzymanie lub przynajmniej spowolnienie epidemii otyłości.
Nadwaga i otyłość – z czego wynika?
Organizm człowieka nie jest przystosowany do radzenia sobie z nadmiarem jedzenia. Przez tysiąclecia ewolucji przystosował się jedynie do zapobiegania niedoborom pożywienia, dlatego gromadzi każdą drobinę tłuszczu, której nie potrzebuje na bieżąco. Gromadzenie zapasów to naturalny odruch ludzkiego (i nie tylko) ciała. Dlatego gdy zjadamy więcej kalorii, niż jesteśmy w stanie zużyć, nasza tkanka tłuszczowa skrzętnie je kumuluje, aż w końcu zaczyna okrywać grubą warstwą tłuszczu nawet organy wewnętrzne (np. wątrobę). Wielu ludzi nie ma tej świadomości.
Dodatkowo żyjemy w świecie, w którym ciągle towarzyszy nam pośpiech – bardzo często wybieramy szybkie przekąski, które zjadamy w biegu, popijając słodzoną kawą. Dzieciom wolimy dać kilka złotych na zakupy w sklepiku szkolnym, w którym dopiero od niedawna obok wysokokalorycznych drożdżówek i batoników znajdą owoce i świeże soki, ale czy któreś dziecko, mając do wyboru ciastko w czekoladzie albo jabłko, zdecyduje się na to drugie? Problemem jest też brak edukacji zarówno rodziców, jak i ich podopiecznych. Należy zwrócić uwagę, że bardzo często już kilkulatki naśladują wybory mamy i taty – podjadają między posiłkami, a na obiad wybierają frytki. Na tym etapie pojedyncze akcje informacyjne już nie zdają egzaminu; potrzebujemy rozwiązania bardziej kompleksowego i będącego w stanie zapobiegać otyłości długofalowo.
Edukacja społeczeństwa – gdzie zacząć?
Ważne jest, by uczyć dorosłych o skutkach nadwagi. Wiele osób ma jakieś pojęcie o tym, że nadmiar tkanki tłuszczowej jest niezdrowy, jednak ostatecznie traktują go jako problem natury estetycznej. Zapominamy o tym, że nadwaga i otyłość powodują problemy zdrowotne, np. z pracą serca (całym układem krążenia) i stawów, zwiększa się również ryzyko cukrzycy. Lekarz rodzinny, badając osoby otyłe, powinien reagować i podpowiadać, jakie zmiany wprowadzić w diecie, może też zarekomendować nam konsultację u dietetyka. Współcześnie dietetyka to nie tylko przedmiot na studiach medycznych, ale też odrębny kierunek studiów wyższych, przygotowujący zarówno do oceny jakości produktów spożywczych, jak i wydawania zaleceń dotyczących żywienia. Kompleksowa wiedza absolwenta tego kierunku umożliwi udzielanie fachowej pomocy i rzetelne edukowanie innych.
Jak jeszcze można przeciwdziałać otyłości? Samorządy powinny podjąć takie działania, jak ułatwienie poruszania się po mieście rowerami czy pieszo, zachęcanie do aktywności fizycznej poprzez rozbudowę infrastruktury sportowej czy akcje informacyjne.
Leczenie otyłości zaczyna się od małych kroków
Każdy krok w stronę zdrowszego trybu życia zasługuje na pochwałę. Dlatego już dzisiaj każdy z nas może zadbać o to, by czytać etykiety na produktach spożywczych i unikać tych wysoko przetworzonych. Warto też codziennie wybrać się na spacer, a także pamiętać o jedzeniu świeżych owoców. Powinniśmy dbać o własną wagę nie ze względu na statystyki, ale mając na uwadze troskę o własne zdrowie. Z takim nastawieniem szansa, że będziemy zdrowszym i szczuplejszym społeczeństwem znacząco rośnie.
Inspirowane: wsr.edu.pl – dietetyka Warszawa
