Pogrzeb i pochówek osoby zmarłej wiąże się z zasadami prawnymi, które są regulowane przez odpowiednie ustawy. Dotyczą one między innymi możliwości trzymania urny z prochami w domu, rozsypania ich na prywatnej posesji czy w dowolnie wybranym miejscu, a także możliwości dokonania pochówku i złożenia ciała do grobu znajdującego się na terenach zamieszkiwanych przez najbliższych członków rodziny osoby zmarłej.
Miejsce pochówku a polskie prawo
Polskie prawo dokładnie reguluje zasady pogrzebu i pochówku. Wiele osób zastanawia się jednak, czy może zdecydować się na tak zwany nietypowy pochówek, polegający na kremacji i ustawieniu urny w domu bądź też rozsypaniu prochów w miejscu zamieszkania danej osoby. Zgodnie z artykułem 12 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych z dnia 31 stycznia 1959 roku, zwłoki mogą być pochowane poprzez ich złożenie w grobach ziemnych, murowanych, katakumbach lub też zatopienie ich w morzu. Szczątki pochodzące ze spopielenia zwłok również mogą być przechowywane w kolumbariach.
Warto w tym miejscu przybliżyć terminy katakumby i kolumbaria. Pierwsze z nich to specjalne pomieszczenia z wydzielonymi kwaterami w ścianie. Służą one do pochówku zwłok w trumnach. Z kolei miejsce składania urn to kolumbaria; są to specjalnie wybudowane nisze, w których umieszcza się urny z prochami. Według przepisów prawa polskiego, groby ziemne, kolumbaria i katakumby mogą znajdować się wyłącznie w miejscach przeznaczonych do pochówku, czyli cmentarzach.
Dopuszczone prawem rodzaje pogrzebu
Polskie prawo surowo zakazuje organizowania pochówku zmarłego w miejscach nietypowych. Oznacza to, iż grób nie może być wykopany w ogrodzie, a urna nie może być przechowywana w domu. Wiele osób zafascynowanych amerykańskimi filmami pragnie spocząć w miejscu swojego zamieszkania, tj. w przydomowym ogrodzie (według Konstytucji Stanów Zjednoczonych tego typu sytuacja może mieć miejsce, jednakże zmarła osoba musi być pochowana w metalowej trumnie, w taki sposób, aby jej szczątki nie przedostały się do wody pitnej czy też nie spowodowały skażenia gleby). Z kolei zgodnie z prawem polskim, legalne jest jedynie złożenie zwłok na cmentarzu komunalnym lub wyznaniowym. Osoba zmarła nie może także zażyczyć sobie nietypowego, czyli niedopuszczonego prawem pogrzebu czy pochówku, bez względu na to, czy jej ostatnia wola zostanie spisana w formie testamentu potwierdzonego przez notariusza. Polskie prawo dokładnie precyzuje, w jakich miejscach można dokonywać pochówku. Zgodnie z tym, grobu nie można umieszczać w pobliżu ogrodów, lasów, a także innych miejsc nieprzeznaczonych do tego celu.
Pochówek w Polsce – gdzie może spocząć zmarły?
Cmentarze są miejscami jasno określonymi w planach zagospodarowania przestrzennego, co oznacza, iż próby samodzielnego wybudowania katakumb czy kolumbariów w miejscu swojego zamieszkania stanowią złamanie prawa i grożą poważnymi sankcjami. Nie ma także możliwości, aby osoba prywatna zbudowała własny cmentarz, służący do pochówku najbliższych członków swojej rodziny, przyjaciół czy znajomych. Tego typu działanie jest niezgodne z prawem, ponieważ cmentarze wyznaniowe i komunalne są zakładane na terenie konkretnej gminy i muszą być ujęte w spisie, który trafia następnie do wydziału gospodarki przestrzennej. Niezwykle istotną kwestią jest również całkowity zakaz przechowywania urn ze szczątkami w domu. Przechowywanie urny z prochami narusza przepisy ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, co skutkuje nałożeniem grzywny lub podlega karze pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.
Polskie prawo nie przewiduje tak zwanych pogrzebów nietypowych, czyli niedopuszczonych prawem. Oznacza to, że nie można rozsypać prochów osoby zmarłej w dowolnie wybranym przez siebie miejscu lub też złożyć jej szczątków do rodzinnego grobowca znajdującego się w posiadłości osoby zmarłej. Według przepisów ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych dopuszcza się tylko pochówek na cmentarzach.
Źródło: Usługi pogrzebowe Elizjum
