Sprężarki i kompresory mają szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach przemysłu i usług. Korzysta z nich energetyka, przemysł wydobywczy, maszynowy, spożywczy, medycyna, transport, budownictwo, usługi motoryzacyjne, magazyny, handel spożywczy, a także gospodarstwa domowe. W codziennym życiu stosujemy zamiennie pojęcia sprężarka i kompresor. Są jednak między nimi pewne różnice. Sprężarka ma za zadanie sprężenie powietrza lub wymuszenie jego przepływu. Sprężarką może więc być pompka rowerowa, jak również wentylator, suszarka do włosów lub dmuchawa do usuwania liści. Kompresor powietrza to rodzaj sprężarki, w której powietrze spręża się po to, żeby jego energię zamienić w pracę wykonywaną przez narzędzia lub urządzenia pneumatyczne i przy takich czynnościach jak piaskowanie i lakierowanie, wymiana kół i ich pompowanie, czyszczenie sprężonym powietrzem itd.

Rodzaje sprężarek

Sprężarki mogą mieć zróżnicowaną budowę, jednak najczęściej spotykane to:

  • tłokowe – powietrze w cylindrze jest ściskane przez poruszający się tłok (tak jak w pompce rowerowej);
  • śrubowe – powietrze ściskają poruszające się śruby;
  • spiralne – powietrze jest ściskane przez spirale obracające się w przeciwnych kierunkach.

W sprężarkach dochodzi do tarcia wskutek ruchu, co może prowadzić do silnego nagrzewania się trących o siebie powierzchni. Żeby to zniwelować stosuje się dwa rozwiązania:

  • sprężarki olejowe, których olej smaruje elementy ruchome sprężarki, zmniejszając siłę tarcia;
  • sprężarki bezolejowe, których części wykonane są z materiałów o niskim współczynniku tarcia.

Sprężarki bezolejowe są wygodniejsze w użyciu (nie wymagają troski o odpowiedni poziom oleju), mają jednak znacznie mniejszą moc i wydajność. W niektórych sytuacjach wybór pomiędzy sprężarką olejową i bezolejową jest zdeterminowany warunkami pracy sprężarki. Nawet najmniejsze ilości oleju w powietrzy byłyby szkodliwe w przypadku zastosowań związanych z medycyną. W inkubatorach na oddziałach położniczych, respiratorach, urządzeniach podtrzymujących pracę niewydolnych narządów, w gabinetach dentystycznych czy farmakologii stosowane muszą być sprężarki bezolejowe. W przemyśle spożywczym, sprężone powietrze do produkcji napojów gazowanych i piwa również nie może mieć żadnych zanieczyszczeń, w tym także olejowych.

Podstawowe parametry sprężarek

Przy wyborze sprężarki trzeba kierować się jej praktycznym zastosowaniem. Jeśli chcemy użyć jej jako kompresora do niewielkich prac domowych lub w małym warsztacie, wystarczy urządzenie o niewielkiej mocy silnika. Ważniejszym parametrem jest wydajność określająca ile powietrza jest w stanie sprężyć w ciągu minuty. Kompresory wyposażone są w butle, do których jest tłoczone sprężone powietrze. Zbyt mała w stosunku do potrzeb wydajność kompresora, może oznaczać konieczność przestojów w pracy – kompresor nie będzie nadążał ze sprężaniem powietrza. O ile do pompowania kół wydajność nie musi być duża, o tyle do polakierowania całego samochodu trzeba wybrać kompresor o większej wydajności. Przy wyborze sprężarki bierze się też pod uwagę maksymalne ciśnienie robocze, jakie może uzyskać sprężarka, pobór energii oraz poziom emitowanego hałasu.

Jak zmniejszyć hałas pracujących sprężarek?

Pracujące elementy sprężarki wytwarzają bardzo duży hałas. Sprężarki emitujące dźwięki poniżej 70 dB są już uważane za ciche. Tymczasem za bezpieczny dla człowieka uważa się poziom 35 dB. Hałas na poziomie 55 dB może powodować uczucie niepokoju i powodować problemy ze snem, 65 dB może być przyczyną przygnębienia, przemęczenia, znużenia, wpływać na obniżenie koncentracji i spadek efektywności pracy. Hałas na poziomie 70-85 dB może powodować osłabienie lub utratę słuchu oraz inne choroby. Zmniejszenie hałasu jest szczególnie istotne w przypadku przedsiębiorstw, w których pracownikom nieustannie towarzyszy hałas pracujących urządzeń. Bywają również sytuacje, w których sprężarki np. systemów chłodniczych w sklepach lub w chłodniach spożywczych są zlokalizowane na zewnątrz obiektu, w otoczeniu budynków mieszkalnych, zakłócając swoją pracą ich spokojny sen. Odpowiedni wybór sprężarki pod kątem głośności pracy jest coraz ważniejszy – sprężarki tłokowe pracują głośniej niż śrubowe. Z hałasem sprężarek można sobie radzić, kupując urządzenia wyposażone w obudowy dźwiękochłonne, redukujące znacząco emisję hałasu lub montować takie osłony na urządzeniach już funkcjonujących. Innym podejściem są zmiany konstrukcyjne wprowadzane przez producentów sprężarek. Konstruktorzy pracujący dla czołowych firm zauważyli, że odpowiednie zmniejszenie prędkości obrotów śrub w sprężarkach może spowodować zmniejszenie wibracji i emisji hałasu bez zmniejszenia wydajności urządzenia, a wielokrotna zmiana kierunku przepływu powietrza tłumi falę akustyczną wytwarzaną przez sprężarkę.

Hałasu sprężarki nie da się wyeliminować zupełnie, ale podejmując decyzję o zakupie warto wybrać urządzenie nowoczesne, które odpowiada najwyższym normom również ze względu na niski poziom emitowanego hałasu i zapewnia większy komfort pracownikom przebywającym w jego otoczeniu.

Reklama

Reklama

Polecamy